Me një deklaratë të përbashkët me 8 pika kanë mbyllur darkën informale të djeshme në Athinë 11 liderët e ftuar nga kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis, mes tyre edhe presidenti i Ukrainës, Volodymir Zelenskyy.
Në deklaratë theksohet rëndësia e përshpejtimit të procesit të anëtarësimit të vendeve të Ballkanit Perëndimor në BE, si dhe në vijim, Ukraina e Republika e Moldavisë, dy vende fqinje me vende anëtare të BE-së, me trashëgimi europiane të përbashkët, “si investim strategjik për paqen, sigurinë e stabilitetin në Europë, është e rëndësishme që edhe këto vende të përqafohen si anëtarë të plotë të familjes europiane”.
Në deklaratë bëhet thirrje për “për ri-aktivizimin dhe ri-fokusimin në procesin e zgjerimit për anëtarësim në BE; mbështetje të palëkundur për pavarësinë e Ukrainës; ndëshkimin e krimeve të kryera gjatë luftës dhe thirrjen për përgjegjësi ndaj kryerësve të krimeve.
Gjithashtu, theksohet se “Nuk mund të mos ketë ndëshkime për krimet e luftës dhe mizoritë e tjera, siç janë sulmet kundër civilëve dhe shkatërrimi i infrastrukturës, të gjithë shkaktarët duhet të dalin para drejtësisë”.
Nga ana e tij kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka theksuar se kusht për fqinjësinë e mirë është njohja e ndërsjellë
Deklarata e përbashkët
Ne, Presidenti Aleksandar Vuçiç, Presidentja Maia Sandu, Presidenti Volodymyr Zelenskyy, Presidenti Jakov Milatović, Kryeministri Kyriakos Mitsotakis, Kryeministri Ion-Marcel Ciolacu, Kryeministri Albin Kurti, Kryetarja e Këshillit të Ministrave Borjana Kristo, Kryeministri Dimitar Kovachevski, Ministri Nikolai Denkov dhe kryeministri Andrej Plenkoviç, në prani të Presidentit të Këshillit Evropian dhe Presidentit të Komisionit Evropian, u takuam sot në Athinë, njëzet vjet pas Samitit historik BE-Ballkani Perëndimor në Selanik, dhe nxorëm këto deklarata:
1. Pushtimi rus i Ukrainës është një moment kyç për Evropën, duke krijuar një nivel të ri ndërgjegjësimi për parimet e përbashkëta, unitetin dhe të ardhmen e përbashkët brenda BE-së. Kjo është një kohë kritike për sigurinë, paqen dhe stabilitetin e kontinentit tonë evropian. Ligjet dhe parimet që kontribuuan në një rend sigurie të qëndrueshme dhe të parashikueshme evropiane për kaq shumë kohë janë shkelur dhe ne jemi dëshmitarë të shfaqjes së efekteve katastrofike.
2. Përballë agresionit rus, ne shprehim mbështetjen tonë të palëkundur për pavarësinë, sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës brenda kufijve të saj të njohur ndërkombëtarisht, bazuar në vlerat e demokracisë dhe shtetit të së drejtës.
3. Në diskutimet tona sot në Athinë, ne shprehëm mbështetjen dhe vlerësimin për përpjekjet e zellshme të Presidentit të Ukrainës Volodymyr Zelenskyy në përcaktimin e parimeve për paqen në përputhje me Kartën e OKB-së, në Formulën e tij të Paqes. Ne mirëpritëm gjithashtu përpjekjet e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së për një paqe gjithëpërfshirëse, të drejtë dhe të qëndrueshme në Ukrainë.
4. Ne ramë dakord se nuk mund të ketë mosndëshkim për krimet e luftës dhe mizoritë e tjera, siç janë sulmet kundër civilëve dhe shkatërrimi i infrastrukturës dhe të gjithë shkaktarët duhet të jenë përgjegjës.
5. Njëzet vjet më parë, Samiti i Selanikut pranoi se Ballkani Perëndimor i përket Bashkimit Evropian. Ne besojmë fuqishëm se sot kjo deklaratë mbetet më e rëndësishme se kurrë. Lufta e përshkallëzuar e agresionit kundër Ukrainës zbuloi nevojën urgjente për një BE të fortë, elastike dhe gjithëpërfshirëse si një gur themeli i paqes dhe prosperitetit midis popujve tanë gjatë këtyre kohërave sfiduese.
7. Sot në Athinë diskutuam rrugën për ta bërë realitet këtë vizion. Ne nënvizuam rëndësinë e vendosjes së vetes një objektiv për plotësimin e vizionit të një BE ku të jetë pjesë me Ballkanin Perëndimor, Ukraina dhe Republika e Moldavisë. Ne nënvizuam nevojën për një proces zgjerimi të ringjallur dhe të fokusuar që të jetë i prekshëm dhe i besueshëm. Ne shprehëm angazhimin tonë për të mbështetur Ukrainën dhe Moldavinë për të ndërmarrë hapat e ardhshëm në procesin e tyre të anëtarësimit sapo të kenë përfunduar reformat e nevojshme.
8. Ne besojmë fort se 20 vjet pas Samitit të Selanikut dhe në dritën e realitetit të ri gjeopolitik, ka ardhur koha për të miratuar një synim përfundimtar të guximshëm dhe ambicioz që do të shërbejë si udhërrëfyes, frymëzim dhe kontekst.