Miliarderi Elon Musk u akuzua për ndërhyrje në punët e brendshme të Italisë.
Deklarata e gjigandit të teknologjisë se “këta gjyqtarë duhet të largohen”, e përhapur në të gjitha faqet e para të Italisë, erdhi në mes të tensionit në rritje midis koalicionit qeverisës të Italisë dhe gjyqësorit pasi një panel gjyqtarësh të Romës vuri në dyshim ligjshmërinë e një nisme qeveritare për të ndaluar azilkërkuesit në Shqipëri.
Musk nxiti një deklaratë shumë të pazakontë nga presidenti italian Sergio Mattarella, i cili i tha atij të mos përzihej në çështjet italiane.
Italia është një vend i madh demokratik dhe… di të kujdeset për veten”, tha Mattarella. “Çdokush, veçanërisht nëse, siç u njoftua, ai do të marrë një rol të rëndësishëm qeveritar në një vend mik dhe aleat, duhet të respektojë sovranitetin e tij dhe nuk mund të marrë përsipër të nxjerrë udhëzime. Musk, i cili zotëron Tesla dhe X, është zgjedhur së fundmi nga Donald Trump për të drejtuar Departamentin e ri të planifikuar të Efikasitetit të Qeverisë. Ai gjithashtu ka zhvilluar lidhje të ngushta me Giorgia Melonin që kur ajo u zgjodh mbi dy vjet më parë me premtimin për të goditur emigracionin ilegal.
Dy qendra përpunimi në Shqipëri, të ndërtuara dhe të menaxhuara nga qeveria italiane për të ndihmuar në menaxhimin e fluksit të emigrantëve në Mesdhe drejt Italisë, u bënë shpejt simboli i qëndrimit të saj të ashpër ndaj migracionit.
Por vonesat në projekt, pengesat ligjore dhe shqetësimet për të drejtat e njeriut, si dhe dyshimet për kosto-efektivitetin, kanë minuar suksesin e tij deri më tani.
Javën e kaluar një gjykatë në Romë urdhëroi transferimin e shtatë azilkërkuesve egjiptianë dhe nga Bangladeshi nga njëra prej dy qendrave në Itali.
Gjykata kishte vendosur tashmë muajin e kaluar kundër ndalimit të emigrantëve të tjerë nga të njëjtat vende në Shqipëri, një vendim që kryeministri italian e kishte etiketuar si “paragjykues”.
Dy qendrat janë aktualisht bosh dhe autoritetet italiane po zvogëlojnë numrin e stafit në terren.
Debati ligjor sillet rreth një vendimi të tetorit nga Gjykata e Drejtësisë e BE-së, duke deklaruar se asnjë vend i origjinës nuk mund të konsiderohet i sigurt nëse ndonjë pjesë e tij është e rrezikshme.
Projekti ka tërhequr vëmendjen e disa liderëve, duke përfshirë kryeministrin e Mbretërisë së Bashkuar Keir Starmer, të cilët vetë po kërkojnë të frenojnë migrimin e paligjshëm.
Gjatë një vizite zyrtare shtatorin e kaluar, Starmer vlerësoi “përparimin e jashtëzakonshëm” të Melonit në trajtimin e mbërritjeve të parregullta nga deti, ndërsa Meloni tha se homologu i saj tregoi “interes të madh” për marrëveshjen e vendit të saj me Shqipërinë.
Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen ka bërë thirrje për eksplorimin e “qendërve të kthimit” jashtë BE-së. Në një letër drejtuar liderëve evropianë për migracionin e parregullt, ajo përmendi marrëveshjen midis Italisë dhe Shqipërisë si një model të mundshëm.
Megjithatë, disa vëzhgues kanë ngritur shqetësime lidhur me ndikimin aktual të këtyre qendrave, nëse ato do të fillojnë ndonjëherë të funksionojnë me kapacitet të plotë.
“Përveç vonesave në zbatimin e operacionit, unë e shoh projektin si një shpërqendrim nga çështjet më të ngutshme që duhet të jenë në axhendë, si shpërndarja më e mirë e fondeve dhe krijimi i një sistemi funksional të azilit në përgjithësi,” tha Alberto- Horst Neidhardt, një analist i lartë i politikave në Qendrën e Politikave Evropiane në Bruksel.
“Pavarësisht nëse funksionon apo jo, kjo është vetëm një pikë në oqean.”
Partneri i koalicionit të Melonit, Matteo Salvini, u bëri jehonë fjalëve të tij duke thënë se gjyqtarët që shtrembëruan ligjet e Italisë duhet të japin dorëheqjen dhe të shkojnë në politikë me “komunistët e rithemeluar”.
Sipas raporteve italiane, Meloni dhe Musk që atëherë kanë folur për polemika. Musk thuhet se ka shprehur respektin e tij për kryeministren e Italisë, një raport i konfirmuar nga Andrea Stroppa, një i besuar i ngushtë i Musk në Itali.