The Guardian: Projekti luksoz i Kushner në Ishullin e Sazanit, Ivanka Trump: Do të jetë diçka e jashtëzakonshme
Ishulli i vogël i Sazanit, pranë brigjeve shqiptare, po përgatitet të transformohet nga baza ushtarake e fshehtë e epokës komuniste në një resort ultra-luksoz me pronësi të Ivanka Trump dhe Jared Kushner, një nga projektet më ambicioze të zhvillimit turistik në rajon. Gazeta prestigjioze “The Guardian” i kushton një shkrim të hollësishëm këtij transformimi, duke e quajtur Sazanin “Xhevahiri i Mesdheut”.
Sazani, i njohur prej vitesh si ishulli i Trumpëve në Shqipëri, shtrihet në hyrje të Gjirit të Vlorës, në një zonë me biodiversitet të jashtëzakonshëm, ku klima subtropikale dhe natyra e paprekur krijojnë një peizazh unik. Ishulli deri tani ka qenë kryesisht i mbyllur për publikun, për shkak të mbetjes së tij si një fortesë ushtarake me mbi 3,600 bunkerë, tunele dhe depo armësh që datojnë nga periudha e regjimit të Enver Hoxhës. Ushtarët qëndronin aty për të mbrojtur vendin nga një sulm hipotetik, ndërsa sot ishulli është nën kontrollin e forcave të armatosura shqiptare dhe patrullohet nga një numër i vogël marinarësh.
Jared Kushner, bashkëshorti i Ivanka Trump dhe biznesmeni me impakt global, ka shprehur entuziazmin e tij për projektin, duke e cilësuar këtë investim si një mundësi të jashtëzakonshme për zhvillim të qëndrueshëm dhe turizëm luksoz. Ai thekson se resorti do të jetë një destinacion ekskluziv, ku privatësia dhe natyra do të bashkohen në harmoni. Sipas Kushner, projektet do të jenë “të skalitura nga natyra” dhe do të respektojnë ambientin unik që e rrethon ishullin.
Qeveria shqiptare ka miratuar paraprakisht projektin më 30 dhjetor 2024 dhe po punon ngushtë me kompaninë Affinity Global Development, të cilën e drejton CEO-ja Asher Abehsera. Abehsera ka bërë të ditur se projekti do të përdorë ekspertizën e firmës globale të zhvillimit të qëndrueshëm Arup për të garantuar respektimin maksimal të mjedisit. Ai shpjegon se hoteli i planifikuar do të jetë “xhevahir në Mesdhe”, i dizajnuar në harmoni me peizazhin natyror dhe do të ofrojë eksperienca unike për vizitorët.
Nëpërmjet këtij projekti, Shqipëria shpreson të pozicionohet më fuqishëm në hartën e turizmit botëror, duke rivalizuar destinacionet si Italia, Kroacia dhe Greqia. Kryeministri Edi Rama ka deklaruar se vendi “nuk mund të humbasë këtë dhuratë natyrore” dhe shprehet i gatshëm të përballojë çdo polemikë për të sjellë investime të mëdha dhe zhvillim ekonomik. Ai thekson rëndësinë e turizmit luksoz si një “ujë i nevojshëm në shkretëtirë” për ekonominë shqiptare.
Megjithatë, projekti nuk është pa sfida dhe kritika. Ambientalistët si biologu detar Olsi Nika shprehin shqetësime për ndikimin që mund të ketë ndërtimi dhe trafiku i jahteve në ekosistemin e mbrojtur të Parkut Kombëtar Detar Karaburun-Sazan. Pyetjet kryesore lidhen me menaxhimin e ujërave të zeza, ndotjen dhe ruajtjen e habitatit natyror të shumë specieve.
Në planin gjeopolitik, investimet e Kushnerit në Shqipëri janë pjesë e një strategjie më të gjerë në Ballkan, ku Affinity Partners është aktiv edhe në Serbi, duke planifikuar transformimin e ish-ministrisë së Mbrojtjes në Beograd në një hotel luksoz. Kjo nismë vjen në një kohë kur rajoni përballet me sfida politike dhe tensione mes interesave perëndimore dhe ruse.
Ndërsa shqiptarët dhe turistët presin me kureshtje zhvillimet në ishullin që dikur ishte i mbyllur dhe misterioz, Ivanka Trump dhe Jared Kushner mbeten optimistë për të ardhmen. Ivanka shprehet se kjo do të jetë “diçka e jashtëzakonshme” dhe një destinacion që do të tërheqë vizitorë të kërkuar nga e gjithë bota.