Robert Prevost, Papa i parë amerikan, zgjidhet si Papa Leoni XIV – kush është lideri i ri i Kishës Katolike

Kardinali amerikan Robert Francis Prevost është zgjedhur Papa i 267-të i Kishës Katolike dhe do të njihet me emrin Leoni XIV, duke u bërë kështu Papa i parë nga Shtetet e Bashkuara në historinë 2000-vjeçare të Vatikanit.

Prevost, 69 vjeç, me origjinë nga Çikago, Illinois, ka një karrierë të gjatë misionare, duke shërbyer për më shumë se një dekadë në Trujillo, Peru, dhe më vonë si peshkop i Chiclayo-s, nga viti 2014 deri në 2023. Ai njihet si një figurë me përvojë globale dhe ka drejtuar kohët e fundit Dikasterin për Ipeshkvijtë në Vatikan, një nga zyrat më të fuqishme të Selisë së Shenjtë për emërimet kishtare.

Gjatë një interviste për Vatican News, pas emërimit në krye të këtij dikasteri, Prevost tha: “Vazhdoj ta konsideroj veten misionar. Thirrja ime, si ajo e çdo të krishteri, është të jem misionar, të shpall Ungjillin kudo që ndodhem.”

Si pasardhës i Papa Françeskut, pritet që Papa Leoni XIV të ndërtojë mbi reformat e nisura nga paraardhësi i tij dhe të forcojë lidhjet e Kishës me komunitetet katolike në mbarë botën.

Nga Chicago në Peru e deri në fronin papnor: Rruga e Robert Prevost drejt Vatikanit

Robert Prevost, i njohur tashmë si Papa Leon XIV, lindi në Chicago, Illinois, në vitin 1955. Ai përfundoi studimet në matematikë në Universitetin Villanova në Pennsylvania dhe më pas mori diplomën në teologji nga Catholic Theological Union e Chicagos.

Pas kësaj, Prevost u dërgua në Romë për të studiuar të drejtën kanonike në Universitetin Papnor të Shën Tomas Akuinas dhe u shugurua prift në qershor të vitit 1982. Më vonë, ai shërbeu si pedagog i së drejtës kanonike në seminarin e Trujillos, në Peru, ku kaloi një pjesë të madhe të karrierës së tij.

Pavarësisht mendimit të zakonshëm se kardinalët hezitojnë të zgjedhin një Papë nga SHBA për shkak të ndikimit të madh politik të vendit në botë, eksperienca e gjatë e Prevost në Peru mund të ketë ndihmuar në tejkalimin e këtyre shqetësimeve mes elektorëve.

Elise Allen, analiste e Vatikanit për CNN, tha se Prevost konsiderohet një udhëheqës i aftë, që ka kaluar mbi gjysmën e karrierës së tij kishtare jashtë SHBA-së, si misionar në Peru.

“Ai është dikush që, edhe pse vjen nga Perëndimi, është shumë i ndjeshëm ndaj nevojave të një kishe globale,” tha Allen. “Prevost shquhet për qetësinë dhe balancën e tij, për qartësinë në mendime dhe për aftësinë për të udhëhequr pa qenë tepër autoritar.”

Leo XIV, Papa i parë amerikan, zgjidhet në një moment historik për Kishën Katolike

Robert Francis Prevost, 69 vjeç, nga Chicago, Illinois, është zgjedhur Papa i 267-të i Kishës Katolike dhe do të njihet si Papa Leon XIV, duke u bërë kështu Papa i parë amerikan në historinë e Kishës. Prevost, i cili kaloi një pjesë të madhe të karrierës së tij si misionar në Amerikën e Jugut, u paraqit për herë të parë si Papë në ballkonin e Bazilikës së Shën Pjetrit në Vatikan, ku u drejtoi besimtarëve mesazhin e tij të parë.

Rikthimi i një emri me peshë historike

Leo është tani emri i katërt më i zakonshëm për Papët, pas Gjonit, Gregorit dhe Benediktit. Emri “Leo” rrjedh nga latinishtja dhe do të thotë “luan”, duke simbolizuar forcë dhe guxim. Papa i fundit me këtë emër ishte Leo XIII, i cili shërbeu nga viti 1878 deri në vitin 1903, duke u bërë një nga Papët me pontifikatet më të gjata në histori. Leo XIII është i njohur për mësimet e tij sociale dhe për enciklikën e famshme “Rerum Novarum” të vitit 1891, e cila adresoi ndryshimet teknologjike dhe ndikimin e Revolucionit Industrial te punëtorët.

Një lider me përvojë globale

Prevost ka kaluar mbi gjysmën e karrierës së tij kishtare jashtë SHBA-së, duke shërbyer si misionar në Trujillo, Peru, dhe më pas si ipeshkëv i Chiclayos nga viti 2014 deri në vitin 2023. Ky përkushtim i gjatë ndaj Amerikës Latine mund të ketë ndihmuar në kapërcimin e skepticizmit ndaj zgjedhjes së një Pape amerikan, duke treguar se ai është një lider që i kupton nevojat e Kishës globale.

Mesazhi i parë i Papa Leon XIV

Në fjalimin e tij të parë si Papë, Leo XIV vlerësoi paraardhësin e tij, Papa Françeskun, duke theksuar se “zëri i tij i dobët, por gjithmonë kurajoz” duhet të mbetet një frymëzim për Kishën. Ai gjithashtu bëri thirrje për një Kishë që ndërton ura dhe nxit dialogun. “Ne duhet të kërkojmë së bashku të jemi një Kishë misionare, një Kishë që ndërton ura dhe dialogon,” tha ai.

Reagimet e liderëve botërorë

Liderët botërorë kanë reaguar menjëherë pas zgjedhjes së Papa Leon XIV:

-Kryeministri irlandez Micheál Martin tha se shpreson që “kjo valë mbështetjeje për Papa Leon XIV do t’i japë atij forcë dhe mbështetje në misionin e tij.”

-Kryeministri spanjoll Pedro Sánchez theksoi rëndësinë e dialogut dhe të drejtave të njeriut, duke shpresuar që papati i ri të kontribuojë në forcimin e tyre.

-Presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen dhe Presidenti i Këshillit Europian António Costa theksuan rëndësinë e unitetit global.

-Presidenti i Emirateve të Bashkuara Arabe, Mohamed Bin Zayed, dërgoi urimet e tij për promovimin e paqes dhe harmonisë globale.

-Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky falënderoi Vatikanin për mbështetjen ndaj Ukrainës në konfliktin me Rusinë.

-Presidenti rus Vladimir Putin dërgoi gjithashtu një mesazh urimi, duke i uruar Papa Leon XIV suksese në misionin e tij të lartë.

-Presidenti kolumbian Gustavo Petro e cilësoi Papën e ri si një udhëheqës të madh për popujt migrantë dhe shprehu shpresën se ai do të inkurajojë emigrantët e Amerikës Latine që përballen me sfida të mëdha në SHBA.

Një Papë me rrënjë të forta në traditën katolike

Përkundër disa ndryshimeve që Papa Françesku solli në papat, si vendimi për të jetuar në shtëpinë Santa Marta dhe jo në Pallatin Apostolik, Papa Leon XIV duket se ka zgjedhur të ruajë disa aspekte më tradicionale të rolit papnor. Megjithatë, fjalimi i tij i parë tregon se ai do të ndjekë rrugën e reformave të nisura nga Papa Françesku.