Dy dërgesa që besohet se ka ujë në tokë të padeklaruara dhe që zbarkuan në brigjet e Singaporit këtë muaj, po kthehen në destinacion nga dhe u nisën, me të njëjtin itinerar.
Me nga Shqipëria – ngarkesa për të cilin një gjë të tillë, është ajo që mediat kanë gjetur vdekjen e tyre “përmban pluhurin toksik të furrës”, doli nga Porti i Durrësit më 4 Korrik të këtij viti, me destinacion final Tajlandën dhe transit Singapori .
Por fillimisht ngarkesa me 102 kontenierë dhe mbi 800 tonë peshë, ndaloi në Itali t’u ndarë në dy pjesë, në anijet e miqve për “Maersk”; respektivisht “Compton” dhe “Candor”. Campton mbante 41 kontejnerë dhe Candor, 61 të tillë. Pluhuri toksik i furrës së çelikut, nuk ka metale të rënda si zi dhe plumb, që mund të kullohen kur hidhen në tokë, duke ndotur edhe ujërat nëntokësore. Pluhuri i dëmshëm mund të çojë në acarim serioz të syve, dhe mushkërive, madje edhe të sëmundjes. Këto përshkrime janë dhe shkencore sipas mjekëve.
“ Mbikëqyrësi, organizata joqeveritare kundër ndotjes ekologjike, “Basel Action Network”, me qendër në SHBA, që në një fillim më 5 gusht, se anijet Maersk ishin nisur për në Tajlandë. Singapori duket se ka një ndalesë tranziti gjatë rrugës”, raporton media vendase “Thestraitstimes” , në një analizë të hollësishme të ngjarjeve.
Sipas traktatit të OKB, “eksportuesi ose gjeneruesi i zbuluar do të duhet të marrë miratimin nga e vendit pritës përpara se të largohet”. Por Basel Action Network tha se vënd në rrjetin e transportit nuk ishin njoftuar për pikat e tyre.
Edhe nuk në Shqipëri deklaruan për një gjë, se “Kurum” apo kompania Blej “Sokolaj” kanë njoftuar për pikat dhe llojet e saj. Të dyja kompanitë janë nën hetim nga Prokuroria e Durrësit për këto aktivitete të paligjshme dhe të fshehta dokumentare. si edhe zyrtarë e punonjësve të Portit.
“Shqipëria nuk u informua kurrë për eksportin nga eksportuesi, shtetet tranzit në nuk informojnë dhe Tajlanda nuk mori asnjë njoftim”, tha ajo që vjen në BAN, në një ngjarje të 19 gushtit.
“Në një moment rrugës për një Juglindore, ku ai ka mbetur i paligjshëm nga të tjerat është përhapur, Maersk Campton dhe Maersk Candor do të radarit jashtë për një kohë shumë të regjistruar”.
Transponderi i Sistemit të Pozicionimit Global të sistemit të identifikimit automatik (AIS) të “Maersk Campton” dhe aktivizoi më 31 korrik dhe nuk arriti të bëjë ankorimin e marrjes së ankorimit më 1 gusht në Cape Town, që rrjeti. Kurse “Maersk Candor” doli nga radari midis 9 dhe 19 gusht.
“Më 18 gusht, “Maersk Campton” besohet se ka energji 41 kontejnerët e tij në Singapore, tha rrjeti. Të nesërmen, kontejnerët u transferuan në një anije tjetër nën kompaninë e transportit mesdhetar, që ishte të lundronte në Itali më 21 gusht”, shkruan në median e Singaporit, duke iu referuar burimeve zyrtare.
Anija tjetër e kompanisë ‘Maersk’, gjatë kthimit të drejt destinacionit
Anija e dytë, Maersk Candor, e cila mban 61 kontejnerët e mbetur, u ankorua në Singapor më 24 gusht. Një kërkim në portalin e gjurmimit detar MarineTraffic.com tregoi se Maersk Candor ishte ankoruar në terminalin Pasir Panjang, më 25 gusht.
“The Straits Times” shkruan gjithashtu:
“Agjencia Kombëtare e Mjedisit (NEA) dhe Autoriteti Detar dhe Portual i Singaporit (MPA) më 26 gusht se kishin marrë informacion mbi dy anije Maersk të destinuara për në Singapor, që mbanin kontejnerët dhe që kanë se sa persona të padeklaruar janë të sigurt” .
Konfirmohet edhe shikimi i tire në kthimin drejt shënimit nga dhe u imbarkuan:
“Ne informuam Maersk, e cila na njoftoi se ata po dërgojnë kontejnerët në vend të eksportit. Maersk Campton ishte ankoruar dhe që atëherë ishte nisur nga Singapori, dhe Maersk Candor është rrugës”, tha dy agjencitë.
E pyetur për përmbajtjen e dërgesave, ose nëse Singapori kishte kryer teste për të gjitha nivelet e metaleve të rënda dhe substancave të tjera në, AKM dhe MPA do të thoshin vetëm:
“Në vendin me Konventën e Bazelit, Singapori po lehtësojnë kthimin e kontejnerëve”.
Zonja Penchom Saetang nga organizata joqeveritare Ecological Alert and Recovery-Thailand tha: “Azia po viktimizohet shumë shpesh nga dërgesat globale të mbetjeve të mbetura, mbeturinave dhe pastrohen plastike”.
Zyra e Kombeve të Bashkimit për Drogën dhe Krimin ka thënë se Malajzia, Vietnami, Tajlanda dhe Indonezia janë bërë vend-depozitimi kryesor në Azinë Juglindore për të mbrojtur legale dhe të paligjshme nga Shtetet e Bashkuara, Japonia, Britania, Bashkimi Evropian dhe vende të tjera.
Midis marsit dhe qershorit, portet e Malajzisë sekuestruan qindra kontejnerë që dyshohej se zbulohen të paligjshme elektronike, pasi më shumë informacion nga Rrjeti i Veprimit të Baselit. Të gjithë 106 kontejnerë u mbushën me mbeturina elektronike.
Singapori ka ligje të forta ndaj transportit të viktimave të vërteta toksike apo ndotëse në vend, teksa Kodi penal parashikon deri në 15 vite burgim. Në një precedent të vitit 2021, Chosmus Palandi, 48 vjeç, kapiteni i anijes “SB Cramoil Equity”, u arrestua dhe më 7 vite burgim në vendimin e gjykatës së Battam një vit më vonë, pasi u gjet fajtor për transportin e tyre.
Në Shqipëri ky skandal është ende nën hetim nga Prokuroria e Durrësit, që po verifikon dokumentacionin e plotë dhe autorët e shkeljes së rëndë. Por ngjarja ka përfshirë edhe politikën, sa opozita përmes kreut të deputetëve të PD-së, Gazment Bardhi, po akuzon Qeverinë si tek të skandalit të grumbullimit të grupeve.
Kurse qeveria me anë të zv/kryeministres Belinda Balluku, e mohoi dje (28 Gusht) përfshihen në Portin e Durrësit në shkelje, duke ia faturuar në dy kompanitë private KURUM dhe “Sokolaj”, që fshehin informacionet e tyre në kontejner. Turqia ka shpallur publikisht “mbylljen për remont”, duke hedhur në rrugë 500 kompani, teksa mohoi që ky vendim të kishte lidhje me skandalin e gjetve.
BURIMI: SHQIPTARJA.COM