Katastrofë/ Evropa Qendrore përballet me përmbytjet vdekjeprurëse
Shiu i rrëmbyeshëm po vazhdon të fryjë lumenjtë në të gjithë Evropën Qendrore dhe Lindore, me një person të konfirmuar se është mbytur në Poloni dhe mijëra të tjerë kanë mbetur pa energji elektrike.
Kryeministri i Polonisë, Donald Tusk, konfirmoi vdekjen e një banori të dielën teksa u kërkoi qytetarëve të goditur të bashkëpunojnë me ekipet e shpëtimit.
Stuhia Boris rezultoi vdekjeprurëse në Rumani të shtunën, ku katër persona humbën jetën gjatë përmbytjeve në rajonin juglindor të Galatit.Në Republikën Çeke, përmbytjet kanë çuar në evakuime dhe 51,000 familje në zonat veriore të vendit janë goditur nga ndërprerjet e energjisë, thotë kompania çeke e energjisë CEZ. Barrierat nga përmbytjet janë rritur në kryeqytetin Pragë.
“Ne po përballemi përsëri me efektet e ndryshimeve klimatike, të cilat janë gjithnjë e më të pranishme në kontinentin evropian, me pasoja dramatike,” tha të shtunën presidenti rumun Klaus Iohannis.
Reshjet ekstreme po bëhen më të mundshme në Evropë, si në pjesën më të madhe të botës, për shkak të ndryshimeve klimatike.Një atmosferë më e ngrohtë mund të mbajë më shumë lagështi, gjë që mund të çojë në reshje më të mëdha shiu.
Kryetari i Slobozia Conachi, një fshat në rajonin e Galatit të Rumanisë, tha se 700 shtëpi ishin përmbytur.

Në Glucholazy, në rajonin jugperëndimor të Polonisë, Opole, kryetari i qytetit tha se lumi lokal kishte dalë nga brigjet e tij dhe tani po përmbytte qytetin. Ai u bëri thirrje banorëve që të evakuohen në një zonë më të lartë të dielën.
Në këtë zonë, 17,000 njerëz janë pa energji elektrike, tha ai. Në disa lokacione, sinjali i telefonit celular nuk funksionon dhe interneti është i ndërprerë, kështu që ai tha se kishte marrë vendimin për të përdorur satelitët Starlink.
Helikopteri i parë Blackhawk është dërguar në rajonin, Wroclaw, ku mijëra banorë duhej të përdornin shkallët e blloqeve të larta sepse ashensorët u mbyllën si një masë paraprake të sigurisë nga përmbytjet, raportuan mediat lokale.

Në Republikën Çeke, një digë shpërtheu të shtunën në rajonin e Bohemisë Jugore të vendit. Ministri i Mjedisit Petr Hladik u kërkoi atyre në zonat më të goditura të përgatiten për të lënë shtëpitë e tyre.
Hladik tha se toka ishte e ngopur dhe uji i shiut po qëndronte në sipërfaqe – duke rritur rrezikun e përmbytjeve të shpejta. Deri të martën priten reshje shiu në Republikën Çeke, tha ministri.
Kryeministri çek Petr Fiala tha se vendi po përgatitet për “një fundjavë të vështirë”. Autoritetet kanë ngritur mure mbrojtëse me thasë rëre dhe barriera metalike. Ndeshjet e futbollit në dy ligat kryesore të vendit të planifikuara për këtë fundjavë u anuluan.
Pse stuhia Boris ka qenë kaq shkatërruese?

Stuhia Boris ka sjellë tashmë sasi ekstreme të shiut në të gjithë Evropën qendrore dhe lindore, me më shumë reshje të rrëmbyeshme që parashikohen të paktën deri në fund të së hënës.
Stuhia ka qenë kaq shkatërruese për dy arsye.Së pari, pozicionimi i stuhisë ka qenë duke tërhequr ajrin më të ftohtë nga veriu për t’u përzier me lagështinë e nxjerrë nga ujërat jashtëzakonisht të ngrohta të Mesdheut dhe Detit të Zi.
Së dyti – presioni i ulët ka qenë shumë i ngadalshëm duke lëvizur në të njëjtat zona. Ajo ka qenë e mbërthyer në një “model të bllokuar të motit”, që do të thotë se stuhia është e ndërprerë dhe e bllokuar midis presionit të lartë në perëndim dhe në lindje.
Stuhia Boris po përshkruhet si një ngjarje 1 në 50 vjet nga Ministria e Mjedisit e Republikës Çeke. Megjithatë, frekuenca e këtij lloji të përmbytjeve ka të ngjarë të rritet. Pas përmbytjeve ekstreme në vitin 2021 në Evropë, Rrjeti Botëror i Atribuimit të Motit arriti në përfundimin se gjasat dhe intensiteti i këtij lloji të ngjarjeve të përmbytjeve në Evropë po rritet në një klimë që ngrohet me shpejtësi.