Financial Times zbulon planin e Evropës për të shkëputur NATO-n nga varësia ndaj SHBA: Deri në 2035…
Anëtarët evropianë të NATO-s po punojnë për një plan që synon të zvogëlojë gradualisht varësinë nga SHBA si garantuese kryesore e mbrojtjes së kontinentit gjatë pesë deri në dhjetë vitet e ardhshme, raporton Financial Times, duke cituar burime diplomatike.
Sipas raportit, Mbretëria e Bashkuar, Franca, Gjermania dhe vendet nordike janë në bisedime për një propozim që do të transferojë barrën financiare dhe ushtarake të mbrojtjes së Evropës nga Uashingtoni tek vendet evropiane. Plani pritet të paraqitet përpara samitit të NATO-s në Hagë, këtë qershor.
Përpjekja vjen mes frikës se nëse Donald Trump rikthehet në Shtëpinë e Bardhë, SHBA mund të ndryshojë angazhimin e saj ndaj NATO-s ose të tërhiqet nga aleanca. Megjithëse ideja synon një tranzicion të menaxhuar dhe gradual, zyrtarët evropianë e kanë cilësuar afatin kohor prej pesë deri në dhjetë vjet si tepër ambicioz.
“Rritja e shpenzimeve është e vetmja mundësi që kemi për të ndarë barrën dhe për të reduktuar varësinë nga SHBA,” tha një zyrtar evropian për FT.
Plani mund të përfshijë angazhime të Bashkimit Evropian për rritjen e shpenzimeve të mbrojtjes dhe forcimin e kapaciteteve ushtarake, me shpresën që kjo të bindë Trump-in të pranojë një transferim gradual të përgjegjësive.
Megjithatë, disa vende evropiane hezitojnë, nga frika se ky plan mund të përshpejtojë tërheqjen e SHBA-së nga NATO. Të tjerë dyshojnë nëse Uashingtoni do ta pranonte një skenar të tillë, për shkak të “natyrës së paparashikueshme” të administratës Trump.
Ish-presidenti ka kërkuar që anëtarët e NATO-s të rrisin shpenzimet e mbrojtjes në 5% të PBB-së, më shumë se dyfishi i objektivit aktual prej 2%. Sekretari amerikan i Mbrojtjes, Pete Hegseth, ka deklaruar se SHBA nuk do të tolerojë më një “marrëdhënie të çekuilibruar” me aleatët e saj, duke theksuar nevojën që Evropa të marrë më shumë përgjegjësi për sigurinë e saj.
Ndërkohë, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka bërë thirrje për krijimin e një “bashkimi të mbrojtjes” brenda BE-së, ndërsa blloku ka propozuar gjithashtu një plan të quajtur ReArm Europe, që synon mobilizimin e deri në 800 miliardë euro për industrinë ushtarake evropiane.