Groenlanda, ishulli më i madh në botë dhe një territor autonom i mbretërisë së Danimarkës, është kthyer në qendër të një debati ndërkombëtar pas komenteve të Donald Trump për ta bërë atë pjesë të SHBA-së. Presidenti amerikan ka argumentuar se Groenlanda është strategjikisht jetike dhe se banorët e saj “duan të jenë me ne.”
Strategjia dhe burimet natyrore
Groenlanda është vendosur në një pozicion që lidh më shkurt Amerikën e Veriut me Evropën, duke e bërë atë një pikë kyçe gjeopolitike për SHBA-në. Në ishull ndodhet edhe një objekt hapësinor amerikan me rëndësi strategjike.
Por interesi amerikan nuk kufizohet vetëm te pozita gjeografike. Ishulli ka rezerva të mëdha të burimeve natyrore, përfshirë minerale të rralla të tokës, uranium dhe hekur, të cilat janë të domosdoshme për teknologjitë moderne dhe për fuqitë botërore.
Reagimi i Danimarkës dhe Groenlandezëve
Ndërsa Trump ka deklaruar se SHBA-ja mund ta “ketë” Groenlandën dhe ka shtuar se banorët e ishullit do të mirëprisnin këtë ndryshim, kryeministrja daneze Mette Frederiksen ka reaguar ashpër, duke thënë: “Groenlanda u përket Groenlandezëve.” Ajo ka nënvizuar se vetëm popullsia lokale mund të vendosë për të ardhmen e saj.
Raportet e fundit të Financial Times zbulojnë një shkëmbim të tensionuar telefonik 45-minutësh mes Frederiksen dhe Trump, ku kryeministrja ka ripohuar se Groenlanda “nuk është për shitje.”
Një e ardhme e pavarur për Groenlandën?
Megjithëse aktualisht pjesë e Danimarkës, Groenlanda ka një autonomi të gjerë dhe konsensusi në ishull duket se anon drejt pavarësisë. Nëse kjo ndodh, marrëdhëniet e saj me SHBA-në mund të përforcohen, veçanërisht për shkak të interesave strategjike dhe ekonomike.
Ndërsa qëndrimet mbeten të ndara, debati rreth Groenlandës ka theksuar rëndësinë e saj në lojën globale të fuqive të mëdha.