Çfarë pritet të sjellë fenomeni La Nina në 2025? Ja parashikimi i shkencëtarëve
Shkencëtarët thonë se ndërsa kushtet e La Nina-s mund të çojnë në temperatura pak më të ftohta globale në vitin 2025, planeti është ende duke u ngrohur me një normë alarmante të lartë.
Viti i kaluar ishte më i ngrohti në histori, sipas shkencëtarëve europianë, dhe i pari në të cilin temperaturat mesatare globale tejkaluan objektivin e Marrëveshjes së Parisit prej 1.5 gradë Celsius mbi kohën para-industriale.
Temperaturat e larta në vitin 2024 u nxitën pjesërisht nga kushtet klimatike të njohura si El Nino, sipas një analize të të dhënave nga Organizata Botërore Meteorologjike.
Në vitin 2025, një fenomen tjetër i njohur si La Nina, mund të rezultojë në temperatura pak më të ftohta globale, që do të thotë se rekordi i temperaturës 2024 nuk ka gjasa të thyhet në vitin që sapo kemi hyrë. Por pavarësisht kësaj, 2025 ka të ngjarë të jetë ende ndër tre vitet më të ngrohta të regjistruara, sipas agjencisë britanike të motit dhe klimës, Met Office.
La Niña i referohet ftohjes në shkallë të gjerë të temperaturave të sipërfaqes së oqeanit në Oqeanin Paqësor ekuatorial qendror dhe lindor, shoqëruar me ndryshime në qarkullimin atmosferik tropikal, si erërat, presioni dhe reshjet. Në përgjithësi, La Niña prodhon ndikime të kundërta klimatike në shkallë të gjerë me El Niño, veçanërisht në rajonet tropikale.
Megjithatë, ngjarjet klimatike që ndodhin natyrshëm si ngjarjet La Nina dhe El Nino po ndodhin në kontekstin më të gjerë të ndryshimeve klimatike të shkaktuara nga njeriu, i cili po rrit temperaturat globale, duke përkeqësuar motin dhe klimën ekstreme dhe duke ndikuar në reshjet sezonale dhe modelet e temperaturës.
“Viti 2024 filloi me El Niño dhe është më i nxehti në histori. Edhe nëse shfaqet një ngjarje e La Niña-s, ndikimi i saj afatshkurtër i ftohjes do të jetë i pamjaftueshëm për të kundërbalancuar efektin e ngrohjes të gazeve serrë që bllokojnë nxehtësinë në atmosferë, “tha Sekretari i Përgjithshëm i WMO Celeste Saulo.
“Edhe në mungesë të kushteve të El Niño ose La Niña që nga maji, ne kemi qenë dëshmitarë të një serie të jashtëzakonshme të ngjarjeve ekstreme të motit, duke përfshirë reshje rekord dhe përmbytje, të cilat për fat të keq janë bërë norma e re në ndryshimin e klimës,” tha Celeste Saulo.
Që nga fundi i nëntorit 2024, vëzhgimet oqeanike dhe atmosferike vazhdojnë të pasqyrojnë kushtet neutrale ndaj ENSO, të cilat kanë vazhduar që nga maji. Temperaturat e sipërfaqes së detit janë pak nën mesataren në pjesën më të madhe të Paqësorit ekuatorial qendror në atë lindor.
Megjithatë, kjo ftohje nuk i ka arritur ende pragjet tipike të La Niña-s. Një arsye e mundshme për këtë zhvillim të ngadaltë janë anomalitë e forta të erës perëndimore të vërejtura më shumë nga shtatori deri në fillim të nëntorit 2024, të cilat nuk janë të favorshme për zhvillimin e La Niña. Përditësimi i mëparshëm, i lëshuar në shtator, parashikonte një probabilitet prej 60% të la Niña në dhjetor-shkurt.
Parashikimet sezonale për El Niño dhe La Niña dhe ndikimet shoqëruese në modelet klimatike globalisht janë një mjet i rëndësishëm për të informuar paralajmërimet e hershme dhe veprimet e hershme.
Megjithatë, ngjarjet klimatike që ndodhin natyrshëm si ngjarjet La Nina dhe El Nino po ndodhin në kontekstin më të gjerë të ndryshimeve klimatike të shkaktuara nga njeriu, i cili po rrit temperaturat globale, duke përkeqësuar motin dhe klimën ekstreme dhe duke ndikuar në reshjet sezonale dhe modelet e temperaturës.
“Viti 2024 filloi me El Niño dhe është më i nxehti në histori. Edhe nëse shfaqet një ngjarje e La Niña-s, ndikimi i saj afatshkurtër i ftohjes do të jetë i pamjaftueshëm për të kundërbalancuar efektin e ngrohjes të gazeve serrë që bllokojnë nxehtësinë në atmosferë, “tha Sekretari i Përgjithshëm i WMO Celeste Saulo.
“Edhe në mungesë të kushteve të El Niño ose La Niña që nga maji, ne kemi qenë dëshmitarë të një serie të jashtëzakonshme të ngjarjeve ekstreme të motit, duke përfshirë reshje rekord dhe përmbytje, të cilat për fat të keq janë bërë norma e re në ndryshimin e klimës,” tha Celeste Saulo.
Që nga fundi i nëntorit 2024, vëzhgimet oqeanike dhe atmosferike vazhdojnë të pasqyrojnë kushtet neutrale ndaj ENSO, të cilat kanë vazhduar që nga maji. Temperaturat e sipërfaqes së detit janë pak nën mesataren në pjesën më të madhe të Paqësorit ekuatorial qendror në atë lindor.
Megjithatë, kjo ftohje nuk i ka arritur ende pragjet tipike të La Niña-s. Një arsye e mundshme për këtë zhvillim të ngadaltë janë anomalitë e forta të erës perëndimore të vërejtura më shumë nga shtatori deri në fillim të nëntorit 2024, të cilat nuk janë të favorshme për zhvillimin e La Niña. Përditësimi i mëparshëm, i lëshuar në shtator, parashikonte një probabilitet prej 60% të la Niña në dhjetor-shkurt.
Parashikimet sezonale për El Niño dhe La Niña dhe ndikimet shoqëruese në modelet klimatike globalisht janë një mjet i rëndësishëm për të informuar paralajmërimet e hershme dhe veprimet e hershme.